domingo, 12 de abril de 2009

Match Internacional: Rio Tinto- Vilagarcía

Veño dun viaxe por terras andaluzas. Co meu habitual gusto polas minas de cobre, visitei Minas de Río Tinto. Faláranme moi ben do museo e da ruta no antigo ferrocarril recuperado. A verdade é que o teñen ben montado e gustounos moito a experiencia.



A cuestión é que xusto alí que me vou a decatar da rivalidade que os de Minas de Río Tinto teñen cos de Vilagarcía por adxudicarse o berce do futbol. E tómanno en serio...moi en serio...segundo vin nos foros.


A min a verdade é que me dá o mesmo onde se xogou primeiro, pero ambos os casos son sorprendentes exemplos da interacción coa sociedade inglesa victoriana.

Por exemplo, alí contáronnos que a palabra "gossan", típica na minería do cobre, é unha adaptación andaluza do inglés "gold sand". O mesmo a chamada "maraguata" ou augardente, que derivaría do que os ingleses chamaban "mens water".


En Vilagarcía, aínda gritamos "PICHI!" (e non chapapote) cando alguén vai pisar alcatrán na area, dervado do inglés "pitch"...por pór un exemplo.


Aproveitando que o río vai tinto (tamén o Eume), traio a colación a exposición sobre a Vilagarcía dos anos 30 que organiza o concello "Xente Nosa". Paréceme unha boa iniciativa, e para colaborar, vouvos a regalar unha pequena xoia familiar. O meu avó, Manuel Rey Posse (na foto), foi un artista polifacético. Ademais de pintar ou esculpir, escribiu numerosos apropósitos de entroido, obras de teatro e outras cousas. Aínda que publicado en 1953, suponse que cara a 1920 escribiu este marabilloso monólogo titulado Match Internacional, unha hilarante escena que representa un match de foot-ball, entre os teams "Spenser" da Escuadra inglesa e o "Real Club Alfonso XIII" e o seu "avistamento" por un feirante paragüeiro.

Algúns fragmentos elixidos mostran a sorpresa dos locais ante o novo deporte. Como cando pregunta -E que raio de xogo e iste?- ou comenta do campo -Que boa leira pra patacas!-

Tamén decide que aquelo co que andan a couces é unha vexiga de porco!

Creo que lidar a pregunta de onde se xogou primeiro ao futboll é unha discusión que entorpece a riqueza de respostas á pregunta de como foi. Nunca me gustaron os Guiness. O máis, o menos, o maior, o mellor...

Do you know what I mean?
Para descargar o Monólogo Galego: Match Internacional, obra de Manuel Rey Posse.
Tamén en versión word.

sábado, 11 de abril de 2009

Os Louseiros de Bamio (II)

Pensarán pola primeira foto que imos falar da Illa dos Famosos, coa selva de fondo.
A verdade é que ten que ver cunha aventura diferente nas propias portas da Ría de Arousa.

Tras a publicación do post anterior, Vicente Caramés envía á Pedra do Encanto, estas fotos dos restos dos testares de Bamio.
Criamos que os restos de fornos desapareceran. Pero, contra todo prognóstico, parece que polo menos se conservan dous e que ademais aínda conteñen cerámica no seu interior.
A verdade é que levamos unha sorpresa. Agora que somos coñecedores da riqueza que se conserva ¿non paga a pena promover un proxecto para a súa recuperación?
Outros concellos da ría, como por exemplo, o de Cambados, está en conversacións para recuperar «As Telleiras» mediante un taller de emprego. Xa recuperaron unha e agora queren recuperar a de Vieites na parroquia de Castrelo.
Tamén é salientable a tarea de Adela Leiro na recuperación das telleiras da zona de Dena, Roxique, A Revolta e Ardia, onde houbo unha importante industria cerámica que fomentou o transporte marítimo e fluvial en galeóns e outras embarcacións tradicionais. E falando da etnografía marítima, que dicir da encomiable actividade de asociacións como Mascato de Cambados ou Rabandeira de Vilanova de Arousa, na recuperación das embarcacións tradicionais, como o galeón Nueva Sófía.

¿Por que non recuperar os fornos dos famosos louseiros de Bamio? ¿Por qué non recuperar o seu saber, a súa memoria aínda presente nas marxes da ría?
Se apoias a iniciativa, apunta o teu voto na enquisa no propio blog.







De momento, parece que o único recuperado é esta palmatoria que unha veciña atopou no propio vertedoiro.